De Borstelbergen van 1929
2017-2018
Omstreeks 1920 kreeg in Nederland de zielkundige theorie van katholiek academicus Jacques van Ginneken voet aan de grond. Op basis van tests maakte van Ginneken zogeheten ‘persoonlijkheids-silhouetten’, die gepast konden worden in ‘ambachts-silhouetten’. Deze methode werd tussen 1918 en 1929 toegepast door het ‘Centraal Zielkundig Beroepskantoor’ in Utrecht, dat op ‘objectief wetenschappelijke wijze’ de ‘juiste man op de juiste plaats’ wilde brengen. Wat als deze zielkundige theorie kritiekloos en massaal was ingevoerd in Nederland?
Dit nieuwe verhaal uit het Algoritmisch Historisch museum cureerde ik met schrijver en historicus Ewoud Kieft. Kieft is bekend van zijn verhalende boeken over geschiedenis, waaronder Oorlogsenthousiasme (2014) en Het Verboden Boek (2017).
Wat: concept & curator | Met: Ewoud Kieft | Werken van: Milou Backx, Sophie Pluim, Sosha de Jong | In opdracht van: SETUP | Was te zien bij: Bibliotheek Utrecht
Algoritmisch Historisch Museum
2017
De belofte is dat algoritmes de wereld eerlijker, mooier en productiever maken. Algoritmes zijn immers gemaakt van pure wiskunde. Die kennen toch geen vooroordelen? Met dit idee rekent het Algoritmisch Historisch Museum af. Door algoritmes in een historische context te zetten worden bezoekers aan het denken gezet over hedendaagse algoritmes. In de historiografische metafictie van het museum verken je drie periodes uit de Nederlandse geschiedenis waar geen algoritmes waren nu mét algoritmes: slavernij en medische wetenschap in de 18e eeuw, de strijd voor algemeen kiesrecht in de 19e eeuw en verzuiling en seksuele moraal in de jaren ’50 van de 20e eeuw. Hadden we met de zelfbevestigende feedback loop van algoritmes wel afgerekend met het onrecht, de ongelijkheid of de beklemmende moraal uit het verleden?
Wat: concept & curator | Met: Casper de Jong | Werken van: Milou Backx, Sophie Pluim, Sosha de Jong | In opdracht van: SETUP | Was te zien bij: Dutch Design Week 2017, Bibliotheek Utrecht, VNG Congres 2018, Stadhuis Den Haag, Den Bosch Dataweek 2019, Ministerie van Binnenlandse Zaken | In de media: Historiek, BNR, Tijdschrift voor Mediageschiedenis
De Kans Dat Jij Er Bent Is Ons Bekend
2016
Steeds meer overheden en bedrijven verzamelen op grote schaal persoonlijke data. Tegelijkertijd kwamen er in de afgelopen veel databaselekken, obscure data-analyses en ethische bezwaren aan het licht. Hoe moeten we omgaan met deze ontwikkelingen, die veelal niet zichtbaar zijn? Bij SETUP ontwikkelde ik daarom De Nationale Verjaardagskalender: een database met de namen, adressen en verjaardagen van Nederlanders erin. Met cadeausuggesties op basis van profiling-algoritmes.
In zes hackathons verzamelden we data van bijna een miljoen Nederlanders. De data is gescraped van voetbalverenigingen tot sites als Schoolbank.nl. De Kans Dat Jij Er Bent Is Ons Bekend is een interactieve performance gebaseerd op De Nationale Verjaardagskalender, en maakt de werking van big data voor een breed publiek inzichtelijk en invoelbaar.
Wat: concept & dramaturgie & productie | Met: Margit Odems (concept & performance), Ingrid Govers (concept & vormgeving) en oneseconds | In opdracht van: SETUP | Was te zien bij: Bibliotheek Utrecht, Hacking Habitat, Betweterfestival – TivoliVredenburg, Coderdojo XL, DIGITAL DAYS – Kunsthal, De Tweede Verdieping
